W erze Apple Pay, BLIK-a, zegarków, które same płacą za kawę, i ludzi, którzy nie widzieli gotówki od czasów szkolnych sklepików, Hiszpania potrafi zafundować solidny reality check. Bo choć z zewnątrz wygląda jak technologicznie rozwinięty kraj Europy Zachodniej, to wystarczy zejść z turystycznego szlaku i… nagle wracasz do czasów, gdy portfel pełen drobnych był Twoim największym skarbem.
Technicznie rzecz biorąc, bankomaty w Hiszpanii istnieją. W praktyce znajdziesz je wtedy, kiedy już pogodziłeś się z losem i planujesz wracać pieszo do hotelu. Czasem są ukryte w małych uliczkach, innym razem działają tylko z lokalnymi kartami, a niekiedy przyjmują Twój PIN, ale… pieniędzy już nie chcą wydać.
Niektóre pobierają opłaty, które wyglądają jak prowizja od kredytu hipotecznego. Inne działają wyłącznie między 9:17 a 9:23 rano. A jeśli już trafisz na działający bankomat, który pluje gotówką jak złoto z automatu, czuj się jak wybraniec losu. Ale nie przywiązuj się za bardzo – za chwilę może się rozmyślić.
Jeśli planujesz wakacje w Hiszpanii, naucz się tego zwrotu. „Solo efectivo” – tylko gotówka. Usłyszysz to częściej niż „Hola” i „Una cerveza, por favor”. W barach tapas, na lokalnych bazarkach, w przydrożnej kawiarni, w salonie fryzjerskim u Paco i – o zgrozo – nawet w niektórych sklepach z pamiątkami.
Możesz mieć cztery karty, aplikację Revolut i telefon, który zna Twój PIN lepiej niż Ty – to nic nie da. Jeśli nie masz gotówki, to możesz co najwyżej pomachać swoją kartą, licząc na to, że sprzedawczyni potraktuje to jako pokaz magicznych sztuczek.
Wyobraź sobie: stoisz przy ladzie z pyszną bułką i sokiem pomarańczowym. Przykładasz kartę, uśmiechnięty jak ktoś na reklamie banku. Sprzedawczyni patrzy na Ciebie z politowaniem: „Solo efectivo”. Z tyłu kolejka, przed Tobą wstyd, a gdzieś w kieszeni stare paragoniki i bilon z innego kraju.
Przez chwilę czujesz się jak w finale „Milionerów”. Pytanie za wszystko: masz gdzieś drobne? A może ktoś za Tobą pożyczy? Tylko nie panikuj – Hiszpanie do takich scen podchodzą ze spokojem. Turyści? Różnie.
W Hiszpanii gotówka to nie tylko pieniądz. To przepustka do świata codziennych przyjemności. Chcesz espresso za euro pięćdziesiąt? Gotówka. Chcesz churros o trzeciej nad ranem? Gotówka. Chcesz kupić oliwki od pani w fartuchu, która wygląda jakby sprzedawała je od 40 lat? Zgadnij co – GOTÓWKA.
Możesz być cyfrowym ninja w Polsce, ale w Hiszpanii bez papierowego pieniądza jesteś po prostu rozczarowany. I głodny.
Miej przy sobie gotówkę. W kieszeni, w plecaku, w paszporcie. Gdziekolwiek.
Jeśli nie masz, znajdź bankomat, zanim zgłodniejesz.
Nie zakładaj, że skoro wczoraj działała karta, to dzisiaj też zadziała.
Nawet w dużych miastach znajdziesz miejsca, gdzie terminal to fikcja literacka.
Nie panikuj – każdy Hiszpan kiedyś też zapomniał portfela.
Oczywiście, że są! W hipermarketach, galeriach handlowych, sieciówkach – tam wszystko działa jak trzeba. Ale życie toczy się gdzie indziej: na ulicy, w barze, w lokalnej lodziarni, w kiosku z biletami. I tam króluje gotówka.
I pamiętaj – w Hiszpanii nie chodzi o wygodę, tylko o doświadczenie. A nic tak nie podkręca emocji jak desperackie grzebanie w plecaku w poszukiwaniu drobnych, żeby kupić kawę życia.
W Hiszpanii wiosna pachnie kwitnącymi pomarańczami, niesie obietnicę dłuższych dni… i lekkie napięcie w powietrzu, bo to właśnie wtedy rusza Operación Renta, czyli czas składania deklaracji podatkowej w Hiszpanii. W teorii wszystko jest proste – nowy rok, nowy formularz, nowe nadzieje. Tylko że… ja wciąż czekam na zwrot podatku za 2023.
Wyobraź sobie typowy polski obiad: ziemniaki, kotlet, a obok pełna miska surówki – czy to z kapusty, czy z marchewki z jabłkiem, a może z ogórków kiszonych. Teraz pomyśl, że przenosisz się do słonecznej Hiszpanii i… surówka znika z talerza jak sen na jawie. Bo tutaj warzywa nie są częścią obiadu. One są wspomnieniem.
Kiedy myślisz o przeprowadzce do Hiszpanii, przed oczami masz słońce, sangrię, tapas i ludzi, którzy rozmawiają z prędkością światła. Ale jest coś, na co absolutnie nikt Cię nie przygotowuje. Nie szkoły językowe. Nie przewodniki. Nawet nie Google. I tym czymś są… hiszpańskie drzwi.